حلوایی،  مصطفی (1 بهمن ۱۳۴۱-6 اسفند ۱۳۶۲)، فرمانده گردان پیاده دو طفلان لشکر ۸ نجف اشرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

مصطفی حلوایی در محلة وَرنوسْفادِران شهر همایون‌شهر (خمینی‌شهرکنونی) متولد شد. پدرش محمداسماعیل در زمان تولد مصطفی در شهر اهواز  و دور از خانواده به حلواپزی و ارده‌پزی مشغولیت داشت و مادرش طلعت اعلایی خانه‌دار بود. مصطفی فرزند سوم خانواده‌ای بود که شامل چهار پسر و پنج دختر می‌شد (ادارة ثبت‌احوال ... ). در ۱۳۵۶ ش که پدر مصطفی تغییر شغل داده و راننده ماشین‌های سنگین شده بود؛ جهت ارسال سنگ برای حرم امام حسین(ع) راهی کربلا شد و همان‌جا به صورت داوطلبانه به عنوان کارگر در آستان مقدس امام حسین(ع) مشغول به فعالیت شد. پدر مصطفی در یکی از روزهای فعالیت در آستان مقدس امام حسین(ع) موفق به دیدار امام خمینی (ره) در کربلای معلی شد (یوسفی کوپائی، ص ۱۳۴؛ قصری، ص ۲۸؛ امینی).

او در مهر ۱۳۴۸ دورة ابتدایی را در مدرسة سروش همایون‌شهر آغاز نمود و پنج سال بدون وقفه به تحصیل پرداخت. سپس از ۱۳۵۳ ش تا پایان سال تحصیلی ۱۳۵۶ ش دوران راهنمایی را در مدرسه مهرگان همایون‌شهرگذراند. در ۱۳۵۶ ش مقطع دبیرستان را در مدرسة صائب (شهدای کنونی) همایون‌شهر آغاز نمود و بعد از امتحانات ثلث اول سال چهارم دبیرستان رشتة اقتصاد و اجتماعی به دلیل بعد مسافت به دبیرستان طالقانی انتقال یافت و موفق به اخذ دیپلم شد. در دوران نوجوانی و جوانی به عکاسی علاقه داشت و با دوربینی که پدر برای او تهیه کرده بود به عکاسی می‌پرداخت. مصطفی به ورزش نیز علاقه شدیدی داشت و به صورت جدی در کشتی و فوتبال فعالیت می‌کرد (ادارة آموزش‌وپرورش ... ؛ امینی؛ حلوایی، نازنین؛ اعلایی، جعفر).

مصطفی قبل از انقلاب در مسجد حجت به فعالیت‌های انقلابی می‌پرداخت و در این مسجد با نیروهای رژیم پهلوی درگیر هم شده بود. در تظاهرات قبل از انقلاب و راه‌پیمایی‌های آن زمان شرکت فعال داشت و حتی با وجود نگرانی اولیه پدر برای خواهر و مادرش، با متقاعد کردن وی، مادر و خواهر خود را نیز به تظاهرات می‌برد (حلوایی، ابراهیم؛ حلوایی، نازنین).

اولین حضور مصطفی در جبهههای نبرد در ۲۳ تیر ۱۳۶۰ تحت عنوان خدمت زیر پرچم بود که از سپاه خمینی‌شهر به جبهه مِیْمَک اعزام شد و حدوداً ده ماه متوالی در خط مقدم حضور داشت؛ پس از آن به جبهة جنوب اعزام شد و تا زمان شهادت در این منطقه بود. در ۱ فروردین ۱۳۶۱ و یک روز قبل از آغاز عملیات فتح المبین که با هدف آزادسازی منطقة غرب رود کرخه، جاده دزفول ـ دهلران و تأمین اندیمشک در منطقة عملیاتی شوش و دزفول طرح ریزی شده بود بر اثر اصابت ترکش از ناحیه بازوی راست مجروح شد که با هواپیما به مشهد اعزام شده و در آنجا کارهای درمانی وی صورت گرفت. سپس مصطفی ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ در عملیات بیت‌المقدس با هدف آزادسازی شهرهای خرمشهر، هویزه، جادة اهواز ـ خرمشهر و خارج کردن اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانة دشمن در منطقة غرب رود کارون شرکت کرد. مصطفی حلوایی ۲۲ تیر ۱۳۶۱ در عملیات رمضان و در منطقه عملیاتی شرق بصره با هدف تهدید بصره از شرق و حضور درحاشیة شطالعرب شرکت کرد و  28 تیر ۱۳۶۱  در شلمچه بر اثر اصابت ترکش از ناحیه زانو و لگن راست مجروح و برای درمان به تهران اعزام شد. مصطفی در عملیات محرم (10 آبان ۱۳۶۱)، که با هدف تصرف سرپل در منطقة العماره و آزاد سازی ارتفاعات مرزی در منطقة عملیاتی عین خوش و زبیدات آغاز شد با سمت معاون فرمانده یکی از گروهان های سه‌گانه گردان فتح در تیپ ۸ نجف اشرف شرکت داشت. ۲۳ دی ۱۳۶۱ خدمت زیر پرچم مصطفی به پایان رسید و پس از آن به عنوان بسیجی اعزامی از خمینی‌شهر به فعالیت پرداخت. عملیات بعدی که مصطفی حلوایی در آن شرکت داشت عملیات والفجر مقدماتی در ۱۷ بهمن ۱۳۶۱ با هدف پیشروی به سوی العمارة عراق و تهدید آن از شرق در منطقه عملیاتی شمال چزابه بود. سپس ۲۱ فروردین ۱۳۶۲ در عملیات والفجر ۱ در منطقه عملیاتی جبل‌فوقی که با هدف پیشروی به سوی العماره و تهدید آن از شمال برنامه ریزی شده بود نیز حضور یافت. مصطفی حلوایی از ۲۵ خرداد ۱۳۶۲ با حکم احمد کاظمی به سمت فرمانده گردان پیاده ۲ طفلان لشکر ۸ نجف اشرف منصوب و تا زمان شهادت نیز عهده‌دار این مسئولیت بود. در ۲۷ مهر ۱۳۶۲ مصطفی حلوایی در عملیات والفجر ۴ با هدف تصرف درة شیلر و پنچوین و همچنین انسداد معابر تردد ضد انقلاب در منطقة عملیاتی سلیمانیه ـ پنجوین شرکت کرد و ۶ آذر ۱۳۶۲ در منطقه مریوان بر اثر مسمومیت و عفونت خون مجروح شد. سرانجام مصطفی حلوایی ۳ اسفند ۱۳۶۲ با شرکت در عملیات خیبر که با هدف عبور از هور و تهدید بصره از شمال در منطقة عملیاتی هورالهویزه طرح ریزی شده بود شرکت کرد و در جزیرة مجنون با اصابت ترکش به شکم و سینه به شهادت رسید. مزار وی در گلزار شهدای سید ‌محمد شهر خمینی‌شهر واقع ‌شده‌ است (یوسفی کوپائی، ص۱۳۵؛ سپاه ... ، گواهی تأیید ... ؛ همان، گواهی مجروحیت؛ ستاد ... ).

شهید حلوایی در جوانی فردی مؤمن، معتقد و پیرو ولایت فقیه و مطیع امام بود؛ همچنین روحیه مقاومت و خستگی ناپذیری او همیشه قابل تحسین همگان قرار می‌گرفت. در خاطرات مادر وی، مسولیت‌پذیری، بصیرت و دلسوزی برای انقلاب توسط شهید مصطفی حلوایی به چشم می‌آید. در خاطرات همرزمان وی نیز از مناعت طبع و پیش‌قدم بودن او در امور خیر به نیکی یاد شده‌است (اعلایی، طلعت ؛ طاهری).

در قسمت‌هایی از وصیت‌نامه شهید آمده است: «و باز هم در این موقع حساس که کفر جهانی و استعمارگران و چپاولگران این جنگ را بر ما تحمیل کرده اند و به گفته امام عزیز این جنگ یک نعمت است و همچنین فرموده اند که مسائل جنگ را سرلوحه کارهای خود قرار دهید بدانید که به حق گفته و چه عالی گفته اگر ما در این جنگ خدای ناکرده سست بیاییم و گامی سست بر زمین گذاریم و اینکه دل به دنیای فانی خوش کرده و روی از جنگ برگردانیم و خدای ناکرده دشمن بر ما غالب شود فقط جمله ای از امام عزیز می گویم که فرموده اسلام یا برای همیشه و یا برای مدت طولانی از نظرها محو می شود.» (بش).

در کنگرة سرداران و ۲۳۰۰ شهید شهرستان خمینی‌شهر که در ۱۳۹۵ ش برگزار شد از مقام والای وی تجلیل به‌ عمل آمد. کتابی تحت عنوان زیباترین طلوع از مجموعه راست‌قامتان انتشارات ستارگان درخشان به همت کنگره سرداران و ۲۳۰۰ شهید شهرستان خمینی‌شهر تحت عنوان مجموعه داستان و خاطراتی از سردار شهید مصطفی حلوایی به چاپ رسیده است. همچنین خیابانی در شهرستان خمینی‌شهر تحت نام خیابان شهید مصطفی حلوایی نام‌گذاری شده است (هدایت).

مآخذ: ادارة آموزش‌وپرورش شهرستان همایون‌شهر (خمینی شهر)، گواهی تحصیلی پایة چهارم متوسطه، سند مورخ ۱۳ بهمن ۱۳۵۹، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان اصفهان؛ ادارة ثبت‌احوال شهرستان همایون‌شهر(خمینی شهر)، شناسنامه، سند مورخ ۱۰ بهمن ۱۳۴۳، سند بش، موجود در همان‌جا؛ اعلایی، جعفر (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با وحید کاظم‌نادی، ۱۹ مهر ۱۳۹۴؛ اعلایی، طلعت (مادر شهید)، مصاحبه با زینب قصری، ۲۴ اسفند ۱۳۹۴؛ امینی، حیدرعلی (همرزم شهید)، مصاحبه با وحید کاظم‌نادی، ۹ فروردین ۱۳۹۴؛ حلوایی، ابراهیم (برادر شهید)، مصاحبه با همو، ۲۲ مهر ۱۳۹۴؛ حلوایی، مصطفی، وصیت‌نامه، سند بی‌تا، سند بش، موجود در کنگرة سرداران و ۲۳۰۰ شهید شهرستان خمینی‌شهر؛ حلوایی، نازنین (خواهر شهید)، مصاحبه با نفیسه قاسمی، ۱۸ بهمن ۱۳۹۳؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان خمینیشهر، گواهی تأیید مسئولیت، سند مورخ ۵ آذر ۱۳۷۳، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان اصفهان؛ همان، گواهی مجروحیت، سند مورخ ۸ اسفند ۱۳۷۴، سند بش، موجود در همان‌جا؛ ستاد معراج شهدا، گواهی شهادت، سند مورخ ۸ اسفند ۱۳۶۲، سند بش، موجود در همان‌جا؛ طاهری، محمد (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با یدالله آقابابایی، ۱۰ فروردین ۱۳۹۵؛ قصری، زینب، زیباترین طلوع: مجموعه داستان و خاطراتی از سردار شهید مصطفی حلوایی، اصفهان: ستارگان درخشان، ۱۳۹۵ ش؛ هدایت، علیرضا، اطلاعات شخصی؛ یوسفی کوپائی، محمدرضا، ناظران وجه الله، اصفهان: لشکر زرهی ۸ نجف اشرف، ۱۳۷۵ ش.

/ رضا بخشی و علیرضا هدایت/